موضوعی که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم بحث جلب متهم می‌باشد. در ماده ۱۷۹ قانون آیین دادرسی کیفری آمده است در صورت عدم حضور متهم، وی را جلب می‌کنند. همچنین ماده دیگری که می‌توان در این راستا به آن استناد کرد ماده ۱۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری می‌باشد. اما نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که اصطلاح حقوقی جلب متهم از سایر اصطلاحات حقوقی مانند بازداشت متهم متفاوت می‌باشد. منظور قانون از جلب این است که متهم برای پاره‌ای توضیحات دستگیر شود. به عبارت دیگر زمانی که متهم جلب شود آزادی رفت و آمد از او سلب می‌گردد. در ادامه به بررسی مطالب و نکات بیشتری در این خصوص می‌پردازیم.

منبع : جلب متهم

چه شرایطی برای جلب متهم لازم می‌باشد ؟

در درجه اول آن چیزی که باید به آن توجه کنیم این است که ابتدا باید برای متهم احضاریه ابلاغ شود. اگر با وجود ابلاغیه او حضور پیدا نکند و همچنین عذر موجهی برای عدم حضور خودش نداشته باشد در این صورت است که شخص بازپرس یا دادیار پس از طی شدن مراحلی که ذکر شد دستور جلب صادر می‌نماید. ابتدا باید توجه کرد که عدم حضور با وجود عذر موجه است یا خیر. ممکن است برای شما این سوال ایجاد شود که منظور از عذر موجه چه عذری می‌باشد؟
در پاسخ به این سوال باید به ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری اشاره کنیم. در این ماده آمده است که متهم در صورت احضار باید حضور یابد مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد.

مصادیق عذر موجه در قانون:
الف- احضاریه آنقدر دیر برسد که وقت تنگ شود و متهم زمان حضور پیدا نکند.
ب- بیماری متهم و یا نزدیکان درجه یک او مانند همسر یا فرزند.
پ-  فوت همسر یا یکی از اقربا تا درجه سوم از طبقه دوم.
ت- وقوع حوادث مهم از قبیل بیماری‌های واگیردار و بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله.
ث- در حبس بودن متهم.
ج – سایر مواردی که بازپرس آن را عذر موجه تشخیص دهد.

متهم در سایر موارد می‌تواند از بازپرس بخواهد که تحقیقات به وقفه بیفتد. بازپرس یک بار می‌تواند به او مهلت دهد.

توصیه می‌کنیم مقاله احضار متهم را مطالعه فرمایید.

آیا امکان جلب متهم بدون احضار کردن وجود دارد ؟

پاسخ مثبت است. در پاسخ به این سوال باید به بیان این مطلب بپردازیم که در چه صورتی بدون اینکه متهم احضار گردد قانونگذار امکان جلب او را در نظر گرفته است. به همین منظور باید به ماده ۱۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری اشاره کنیم. در این ماده شرایطی بیان شده که در صورت تحقق بازپرس می‌تواند بدون احضار متهم او را جلب نماید:
الف – جرایمی با مجازات قانونی سلب حیات، قطع عضو و یا حبس ابد.
ب – معین نبودن محل اقامت، محل کسب و یا شغل متهم. بازپرس نیز موفق به شناسایی این موارد نشود.
پ – در جرائم تعزیری درجه پنج و بالاتر در صورتی که امکان مخفی شدن و تبانی متهم قوی باشد. 
ت – افراد متهم به ارتکاب جرائم سازمان‌یافته و جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی.

توصیه می‌کنیم مقاله آخرین دفاع متهم را مطالعه نمایید.

آیا در اختیار داشتن برگ جلب مجوز ورود به محل اقامتش می‌باشد یا خیر ؟

تبصره ۳ ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی کیفری بیان می‌کند که ماموران برای این که برگ جلب را به متهم ابلاغ کند و او را جلب کند باید او را بیابند و برای یافتن او باید به محل اقامتش بروند. اما نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم و بسیار حائز اهمیت است این است که برگه جلب به آن‌ها این اجازه را نمی‌دهد که به محل اقامتش وارد بشوند و برای اینکه بتوانند به محل اقامتش ورود کند باید مجوز داشته باشند.

توصیه می‌کنیم مقاله حقوق متهم را مطالعه فرمایید.

اگر متهم متواری باشد فرایند جلب به چه صورت انجام می‌شود ؟

در صورت فراری بودن متهم بازپرس حکم جلب را صادر و در اختیار ظابطین دادگستری می‌گذارد تا هرجا متهم را یافتند دستگیرش کنند. ذکر این نکته مهم به نظر می‌رسد که اگر متهم خود را به مقام قضایی تحویل دهد و با آن‌ها همکاری نماید می‌تواند از دادگاه تقاضای تخفیف مجازات نماید.

جلب باید در چه زمانی انجام شود ؟

به طور کلی جلب متهم باید در روز انجام شود اما در موارد استثنایی در شب نیز امکان جلب وجود دارد.

توصیه می‌کنیم مقاله بازجویی از متهم را مطالعه فرمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جلب متهم، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون جلب متهم پاسخ دهند.